AI versnelt innovatie in de boomteelt: van metingen naar toekomstbestendige beslissingen

Dat is geen toekomstmuziek: ondernemers zijn nú al aan de slag. Wilbert Hilkens (Food Insights), Joep Brauer (AgroWizard) en Martin Houben (Boomkwekerij Udenhout) laten zien hoe AI en data in de praktijk bijdragen aan betere beslissingen, duurzamere teelt en nieuwe verdienmodellen.

GTPB werkt met plezier met ze samen en vonden het tijd dat hun inzichten een breder podium krijgen. Hieronder lees je een samenvatting van de inzichten die zij in onze gesprekken deelden.

Data als groeipartner

Volgens Wilbert Hilkens is het waardevol om van elke boom een historisch profiel te maken, een zogenaamd digitaal profiel waarin gegevens over groei, interventies en omstandigheden worden opgeslagen. Deze databibliotheek maakt het mogelijk om groeiprognoses op te stellen en gerichte keuzes te maken in bijvoorbeeld snoei, bemesting of verkoop. Dit stelt kwekers in staat om gerichter in te grijpen en beter onderbouwde keuzes te maken. Zo’n profiel biedt ook afnemers – zoals gemeenten – inzicht in kwaliteit en duurzaamheid van bomen, wat de marktpositie versterkt.

Joep Brauer benadrukt dat AI en datatechnologie geen doel op zich zijn, maar middelen om gerichter te meten en te sturen. Hij ziet een duidelijke beweging richting datagedreven kweken, waarbij technologie helpt om de variabele omstandigheden in open teelten – zoals het weer – beter te begrijpen en te benutten.

Concrete toepassingen vandaag

Bij Boomkwekerij Udenhout zag Martin Houben hoeveel tijd en arbeid verloren ging aan handmatige metingen. Dat inspireerde hem om een oplossing te zoeken. Daarin trof hij AgroWizard die als startup hiervoor een systeem ontwikkeld had dat automatisch boomdiktes meet via AI-gestuurde vision technologie. Samen zijn ze het systeem aan het testen, verbeteren en implementeren in de praktijk. Deze data leiden tot een ‘data-rotonde’ die telers helpt bij betere, datagedreven beslissingen.

Ook andere toepassingen liggen binnen handbereik. Martin Houben is zo ook betrokken bij een initiatief om het watergebruik in de boomteelt te optimaliseren, o.a. via druppelirrigatie en infiltratiesystemen die water naar diepere lagen brengen. AI zal hierbij cruciaal zijn om via data-analyse aan te tonen dat boomkwekers duurzaam omgaan met water.

Duurzaam verdienen met data

Een veelbelovende ontwikkeling is de mogelijkheid om CO₂-opname van bomen vast te leggen. Martin, Joep en Wil zijn bert betrokken bij het ontwikkelen van systemen die dit inzichtelijk maken. Hiermee kunnen kwekers in de toekomst mogelijk carbon credits verkrijgen – een extra inkomstenbron gebaseerd op duurzaamheid.

Martin Houben ziet hierin ook maatschappelijke kansen. In stedelijke gebieden spelen bomen een steeds belangrijkere rol in klimaatadaptatie. Door de ecologische waarde van bomen beter in kaart te brengen, wordt het aantrekkelijker om hierin te investeren – niet alleen vanwege hun uitstraling, maar ook om hun bijdrage aan CO₂-reductie.

Samenwerken om verder te komen

Joep Brauer onderstreept dat samenwerking tussen kwekers cruciaal is om te kunnen voldoen aan de toenemende informatievraag van afnemers, zoals gemeenten. Door afspraken te maken over datastandaarden en informatie op één centrale plek te verzamelen, wordt het makkelijker om betrouwbare inzichten te genereren en toepassingen op te schalen. Ook Hilkens wijst op de voordelen van samen optrekken: je leert sneller, verhoogt de kwaliteit tegen lagere kosten, en kunt grotere markten bedienen.

Houben merkt op dat de boomteeltsector van oudsher wat terughoudend is, maar benadrukt dat openheid en kennisdeling nodig zijn om echt vooruit te komen. Met gezamenlijke inspanningen kan de sector inspelen op strengere duurzaamheidseisen en tegelijk zijn concurrentiepositie versterken.

Meedoen is nú nodig

Voor telers die twijfelen heeft Martin een heldere oproep: “Doe mee, want meer data betekent meer inzicht en meer samenwerking in de keten zorgt ervoor dat we onze klanten goed kunnen bedienen.” Joep vat het krachtig samen: “Alleen ga je sneller, samen kom je verder.”

Wilbert sluit af met een uitnodiging: “De opschaling is begonnen. Meld je aan, leer mee, en bouw mee aan toepassingen die je helpen om slimmer te werken, hogere kwaliteit te leveren en je kosten te verlagen.”

De toekomst van boomteelt is digitaal én collectief. Wie nu aanhaakt, groeit mee. Wil je meedenken, werken, op de hoogte gehouden worden, sparren? Neem contact op met Sarah Dikker (info @greentechportbrabant.nl) van GreenTechPort Brabant!